Πρόλογος
Η βία στην οικογένεια αποτελεί μια σοβαρή κοινωνική και νομική πρόκληση, που πλήττει τα θεμέλια της οικογενειακής συνοχής και επηρεάζει βαθιά τα θύματα. Το αδίκημα της επίθεσης και της απειλής εντός του πλαισίου της συζυγικής σχέσης αναδεικνύει την παραβίαση της βασικής αρχής της προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ασφάλειας, που αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ατόμου.
Σύμφωνα με την κυπριακή και ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι πράξεις αυτές τιμωρούνται αυστηρά, καθώς ενσωματώνουν όχι μόνο σωματική, αλλά και ψυχολογική κακοποίηση, που μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στο θύμα. Η νομοθεσία, ειδικότερα ο Περί Βίας στην Οικογένεια (Πρόληψη και Προστασία Θυμάτων) Νόμος, περιλαμβάνει αυστηρές διατάξεις για την προστασία των θυμάτων και την αντιμετώπιση των δραστών, προωθώντας την έγκαιρη παρέμβαση και την αποκατάσταση της δικαιοσύνης.
Γεγονότα
Η παρούσα υπόθεση αφορά Βία στην Οικογένεια και συγκεκριμένα τα αδικήματα της Επίθεσης και της Απειλής εναντίον συζύγου. Σύμφωνα με το Κατηγορητήριο ημερομηνίας 24/08/2021, ο Κατηγορούμενος κατηγορείται ότι στις 13/05/2021 και ώρα 16:00 επιτέθηκε στη σύζυγο του και την απείλησε, καθώς και την επόμενη ημέρα, 14/05/2021, και ώρα 21:30 επιτέθηκε για ακόμα μια φορά στη σύζυγο του.
Κατηγορίες
Ο Κατηγορούμενος αντιμετωπίζει συνολικά 3 κατηγορίες:
- Επίθεση εναντίον της συζύγου, σύμφωνα με τα άρθρα 3(1)(2) και 4(2)(ιβ), εντάσσονται κάτω από τον Περί Βίας στην Οικογένεια (Πρόληψη και Προστασία Θυμάτων) Νόμου (Ν. 119(Ι)/2000).
- Αδίκημα της κοινής επίθεσης, σύμφωνα με το άρθρο 242, του Περί Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154, το οποίο παραπέμπει το άρθρο 4(2)(ιβ) του (Ν. 119(Ι)/2000).
- Απειλή εναντίον προσώπου, σύμφωνα με το άρθρο 91Α, εντάσσεται κάτω από τον Περί Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154.
Συστατικά Στοιχεία Αδικημάτων
Η καταδίκη του Κατηγορούμενου για τα αδικήματα που του αποδίδονταν απαιτεί τη συγκέντρωση και την απόδειξη των συστατικών στοιχείων που προβλέπει ο νόμος. Στην προκειμένη περίπτωση, η κατηγορία 1 αναφέρει το αδίκημα της Επίθεσης Εναντίον της Συζύγου σύμφωνα με τα άρθρα 3(1)(2) και 4(2)(ιβ), με βάση τον Περί Βίας στην Οικογένεια (Πρόληψη και Προστασία Θυμάτων) Νόμου (Ν. 119(Ι)/2000). Επιπλέον, η κατηγορία 2 αναφέρει το αδίκημα της Απειλής Εναντίον Προσώπου, σύμφωνα με το άρθρο 91Α, εντάσσεται κάτω από τον Περί Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154. Τέλος, η κατηγορία 3 αναφέρει το αδίκημα της Κοινής Επίθεσης, σύμφωνα με το άρθρο 242, του Περί Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154, το οποίο παραπέμπει το άρθρο 4(2)(ιβ) του (Ν. 119(Ι)/2000). Αναλυτικά, κάθε κατηγορία έχει τα δικά της συστατικά στοιχεία, που πρέπει να αποδειχθούν, πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας για την καταδίκη.
Κατηγορίες 1 & 3: Επίθεση εναντίον Συζύγου – Κοινή Επίθεση
Το αδίκημα της Επίθεσης εναντίον Συζύγου το περιλαμβάνει τα εξής συστατικά στοιχεία:
- Επίθεση: Ο Κατηγορούμενος πρέπει να έχει προβεί σε μια πράξη σωματικής επίθεσης ή βίας εναντίον του/της συζύγου. Αυτή η πράξη περιλαμβάνει οποιαδήποτε σωματική ή φυσική ενέργεια που σκοπό έχει να προκαλέσει τραυματισμό ή να απειλήσει τη σωματική ακεραιότητα του θύματος. Οποιαδήποτε πράξη, που γίνεται με πρόθεση ή με απερισκεψία (recklessly), να προκαλέσει και που προκαλεί σε ένα άλλο πρόσωπο το φόβο ότι θα ασκηθεί άμεση και παράνομη βία εναντίον του. Αυτό το στοιχείο συνιστά το actus reus.
- Πρόθεση για χρήση Βίας: Ο Κατηγορούμενος πρέπει να έχει την πρόθεση να προκαλέσει σωματική βλάβη, να ασκήσει βία ή να προκαλέσει φόβο στο θύμα. «Ένοχο μυαλό» αναφέρεται στην ψυχική κατάσταση ή την πρόθεση πίσω από μια εγκληματική πράξη. Το στοιχείο της γνώσης ή πίστης αναφέρεται στο mens rea, όπου η πρόθεση ή η γνώση του κατηγορουμένου είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο για την ενοχή του.
Κατηγορίες 2: Απειλή
- Απειλή: Ο Κατηγορούμενος πρέπει να απειλή(άσκησης) βίας ή (τέλεσης) παράνομης πράξης ή παράλειψης κατά προσώπου. Αυτό το στοιχείο συνιστά το actus reus.
- Πρόθεση: Ο Κατηγορούμενος πρέπει να έχει την πρόθεση να προκαλέσει φόβο ή ανησυχία στον απειλούμενο, δηλαδή να καταδειχθεί πρόθεση εκφοβισμού, έστω και αν δεν είχε σκοπό να διενεργήσει πράξη βίας ή παράνομη πράξη. Το στοιχείο της γνώσης ή πίστης αναφέρεται στο mens rea, όπου η πρόθεση ή η γνώση του κατηγορουμένου είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο για την ενοχή του.
Ερμηνεία και Αξιολόγηση της Μαρτυρίας
Το σύνολο της μαρτυρίας έτυχε σχετικής αξιολόγησης από το Δικαστήριο, καθώς το Δικαστήριο είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει με προσοχή όλους του μάρτυρες και αξιολόγησε την μαρτυρία και την αξιοπιστία τους (βλ. Νεοφύτου ν. Γερακιώτη 2010 1 ΑΑΔ 25). Το Δικαστήριο αξιολόγησε την μαρτυρία και την εκδοχή της ΜΚ1, καθώς και του Κατηγορούμενου σε σχέση με τα επίδικα αδικήματα που κατηγορείτο ο τελευταίος. Έλαβε υπόψιν τόσο την συμπεριφορά και την εμφάνιση, όσο και το περιεχόμενο, ποιότητα και την πειστικότητα των μαρτύρων. Η ΜΚ1 υπέπεσε σε ουσιώδεις αντιφάσεις σε σχέση με τα επίδικα γεγονότα. Αντιθέτως, ο Κατηγορούμενος, άφησε θετική εικόνα στο Δικαστήριο, καθώς παρέμεινε σταθερός στις θέσεις του και δεν υπέπεσε σε αντιφάσεις. Για τους ανωτέρω λόγους η μαρτυρία της ΜΚ1 κρίθηκε ως αναξιόπιστη και απορρίπτεται και η μαρτυρία του Κατηγορούμενου, ως αξιόπιστη και έγινε αποδεκτή από το Δικαστήριο.
Σύμφωνα με την νομολογία, το βάρος απόδειξης της κάθε κατηγορίας το φέρει η Κατηγορούσα Αρχή. Το βάρος είναι πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας. Το Δικαστήριο για να καταδικάσει θα πρέπει να είναι σίγουρο για την ενοχή του κατηγορουμένου (βλ. Woolmington v DPP [1935] AC 462 HL, R v Majid [2009] EWCA Crim 2563, Γενικός Εισαγγελέας ν Ismail, Ποινικές Εφέσεις 228/15-245/15, 248/15-255/15, 17.10.2016, σελ. 33-34 και The Crown Court Compendium Part I: Jury and Trial Management and Summing Up, Judicial College, August 2021, §§ 5 – 1, 5 – 2).
Σκεπτικό Απόφασης
Από τα στοιχεία που έχει προσκομίσει η Κατηγορούσα Αρχή, δεν κατάφερε να αποδείξει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας τα αδικήματα/τις κατηγορίες που απευθύνονταν στον Κατηγορούμενο. Περαιτέρω ο Κατηγορούμενος δεν υποχρεούτο να αποδείξει ότι οι ισχυρισμοί του είναι αληθινοί ή βάσιμοι, αρκεί η δημιουργία λογικής αμφιβολίας. Ενόψει αυτών, ο Κατηγορούμενος απαλλάχτηκε από τις κατηγορίες, τα ουσιώδη κενά και οι αντιφάσεις της στη μαρτυρία της ΜΚ1, οδήγησαν το Δικαστήριο να την κρίνει ως αναξιόπιστη. Κατά συνέπεια, δεν είχε στοιχειοθετήσει τα συστατικά στοιχεία των αδικημάτων πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας, για τα οποία κατηγορείτο, οδηγώντας στην αθώωση του Κατηγορούμενου.
Τα όσα αναφέρονται στο παρόν άρθρο έχουν αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα. Το δικηγορικό μας γραφείο αναλαμβάνει υποθέσεις Ποινικού Δικαίου και παρέχει εξειδικευμένες συμβουλές ιδιαίτερα σε υποθέσεις που αφορούν τα ανωτέρω αδικήματα και είναι σε θέση να εκπροσωπήσει πελάτες σε όλες τις Επαρχίες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μπορείτε να αποταθείτε στο δικηγορικό μας γραφείο για τις υποθέσεις σας και την νομική σας εκπροσώπηση καλώντας στο +357 24 727313 ή αποστέλλοντας email στο [email protected].